Dân sinh
Nội dung trên được đăng tải trong “Làm thế nào để chủ động đối phó với xã hội lão hóa?” chiều 15/12. Ông Phạm Vũ Hoàng, Phó Vụ trưởng Vụ Tổng hợp và Dân số, Bộ Y tế cho biết, Việt Nam hiện có dân số gần 100 triệu người, trong đó 12,6 triệu người từ 60 tuổi trở lên, chiếm khoảng 11,86% tổng dân số. Dự đoán đến năm 2030, dân số Việt Nam sẽ đạt khoảng 18 triệu người, chiếm 17,5% tổng dân số, tức là cứ sáu người thì có hơn một người cao tuổi.
Theo ông Hoàng, Việt Nam cũng là một trong những nước có tốc độ già hóa dân số rất nhanh, nhanh hơn nhiều so với các nước phát triển. Theo dự báo dân số, Việt Nam sẽ chuyển sang giai đoạn dân số già vào năm 2038 (dân số từ 60 tuổi trở lên chiếm 20% tổng dân số), trở thành một trong những quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất. Một trong những quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới, chỉ mất khoảng 27 năm, trong khi các nước phát triển cần hàng chục năm, có nước cần hơn một thế kỷ.
Ông Hoàng phân tích, già hóa dân số của Việt Nam có tính đặc thù, dân số già tăng nhanh ở nhóm tuổi già nhất, số lượng và tỷ lệ dân số già từ 80 tuổi trở lên tăng nhanh nhất. Phần lớn người cao tuổi sống ở nông thôn và làm ruộng, làm ruộng. Tỷ lệ NCT sống ở nông thôn là 67,2% (tương ứng với 7,7 triệu người), cao gấp đôi so với tỷ lệ NCT sống ở thành thị và chủ yếu làm nông nghiệp; bên cạnh đó, NCT chủ yếu sống ở nhà và 61,3% NCT sống cùng con cháu. “Tuy nhiên, mô hình gia đình ở Việt Nam tiếp tục trải qua những thay đổi mạnh mẽ, từ gia đình truyền thống sang gia đình hạt nhân, với ngày càng nhiều người già không còn sống cùng con cháu,” ông Hoàng giải thích.
Với tốc độ già hóa dân số nhanh chóng, ông Huang cho rằng việc duy trì cuộc sống ổn định và khỏe mạnh cho người cao tuổi sẽ làm tăng gánh nặng kinh tế và xã hội. Do đó, sẽ là một thách thức rất lớn đối với nước ta trong việc chuẩn bị các điều kiện đủ và cần thiết theo nhu cầu già hóa dân số sẽ bắt đầu vào năm 2038, theo dự báo mới nhất.
Cục Dân số cho biết, ở các nước phát triển, quá trình già hóa dân số diễn ra chậm nhưng hệ thống an sinh xã hội cũng đang gặp thách thức giữa tiết kiệm, để dành và bảo hiểm cho người cao tuổi. Những thách thức này xuất phát từ mối quan hệ giữa quy mô dân số già và dân số đang làm việc đang giảm dần, điều này làm gia tăng áp lực đối với các bang và người lao động trong việc cân bằng các nguồn lực để tiết kiệm và bảo vệ. Bảo hiểm hưu trí được cung cấp thông qua hệ thống an sinh xã hội.
Đối với nước ta, việc thiết lập một hệ thống an sinh xã hội phù hợp ngày càng khó khăn hơn, bởi đồng thời cần đầu tư, phát triển và thích ứng với già hóa dân số.